Foto megalodon, Sergiodlarosa, Evolutie Museum, Puebla, Mexico, CC BY-SA 4.0
Dit keer een heel snaaierig thema: haaien
de grootste haaien ter wereld
Haaien van 6 tot 19 meter
Walvishaai
De allergrootste haai
De grootste haai ter wereld is een lieverd. Hij bijt niemand een been af en filtert alleen plankton uit het water. De meeste plankton is zo klein dat je een microscoop nodig hebt om ze te zien. De grootste walvishaai was 19 meter en woog twintig ton.
Ze zwemmen hun hele leven zachtjes in hun eentje de wereld rond. Met hun mond open. Pas een paar jaar geleden is ontdekt dat ze op sommige plekken bij elkaar komen.
Bijvoorbeeld honderd kilometer van de kust bij Qatar in de rode zee. Bij een groot veld van olieplatforms. Vanuit de lucht kun je vele honderden walvishaaien tegelijk zien, vlak bij elkaar.
Ontmoetingsplek
Op zoek naar eten?
Niemand weet nog precies waarom ze daar zijn. Misschien om eens iets anders te eten dan plankton. De enorme poten van al die olieplatforms zijn inmiddels begroeid met koraal en daar broeden hele scholen visjes.
De hele zee is daar troebel van alle viseitjes. Dat kan de verklaring zijn. De walvishaaien schijnen precies te weten wanneer het viseitjes seizoen geopend is.
Maar bij het woord haai denk je toch eerder aan een bloeddorstig beest dat langs het strand zwemt op zoek naar een smakelijk uitziend mens.
De walvishaai in La Paz, Mexico
De walvishaai in het Okinawa Aquarium
De witte haai
Bekend van de film Jaws
Volgens het WWF zijn mensen gevaarlijker voor de witte haai dan de witte haai voor mensen. Wij staan niet op hun menu maar soms vergissen ze zich.
De witte haai
Van deze haai heb je vast gehoord
In het engels zeg je “the great white”, de grote witte. De meesten zijn zo’n vier meter maar er is er eentje gemeten van zes meter. Die woog 2000 kilo, dus zoveel als een grote, volgeladen auto met vier mensen erin.
Ze zwemmen het liefst heel hard vanuit de diepte recht omhoog naar een zeehond of zo. Met hun prooi in de bek schieten ze soms helemaal het water uit… 2000 kilo uit het water… zoveel kracht zit er in hun sprint.
De orca
De orca is het top roofdier van de zee
Witte haaien zijn niet de alleenheersers van de zee. Op hun beurt wordt er soms door orca’s op ze gejaagd. En in gebieden met veel orca’s vindt je geen witte haaien. En er is niets in de oceanen dat een orca aanvalt, laat staan opeet.
Orca’s zijn nu de top-roofdieren van de zee. Daar gaat iedereen voor opzij, of beter, daar zwemt iedereen zo hard mogelijk voor weg.
Witte haai, Sharkdiver, Wikipedia
Er was eens een haai zo groot als een autobus
Megalodon
Ongeveer vijf miljoen jaar geleden was het in zee heel anders dan nu.
Het is niet eens zo erg lang geleden. De dinosaurussen zijn al vijvenzestig miljoen jaar verdwenen. Op het land had je vijf miljoen jaar terug al veel bekende dieren, paarden, olifanten, kamelen, honden, leeuwen, apen, mensapen. De eerste mens-achtigen kwamen in Afrika net voorzichtig uit de bomen.
Fotomontage megalodon Karen Carr, CC BY 3.0, via Wikimedia Commons
De grootste haai aller tijden
de megalodon
In zee had je de megalodon, de grootste haai aller tijden. De gemiddelde megalodon was tien, twaalf meter lang. Maar de grootsten werden twintig meter lang. En die wogen zestig ton. Denk nu maar eens aan een walvishaai van 19 meter die 20 ton weegt.
Enorme bijtkracht
De megalodon was dus even lang maar drie keer zo zwaar. Hij had een enorm dik, gespierd lijf. Kijk maar eens goed naar het plaatje. Hij kon met open bek in een keer een grote zeeleeuw inslikken. Die bek had de grootste bijtkracht ooit, zelfs groter dan de bijtkracht van een tyrannosaurus!
Wat at de megalodon?
Deze megahaai at vooral walvissen. Met die bek beet hij dwars door de kaak van een walvis heen. Daarna beet hij de vinnen eraf. En daarna at hij al het vlees van de walvis.
wanneer zijn ze uitgestorven?
Megalodons stierven zo’n drie miljoen jaar geleden uit. Het zeewater werd toen over de hele wereld kouder, net als het nu warmer wordt.
En de walvissen hadden zich aangepast aan die enorme haai door steeds groter te worden en meer naar de polen te gaan, waar de koudbloedige haai niet kon leven.
Megalodon, foto Jim Griffin in het Amerikaans Natuur Historisch Museum.
einde verhaal
griezeligst uitgestorven dier
Het is niet moeilijk om het griezeligst uitgestorven dier te noemen. Iedereen kent de Tyrannosaurus Rex, de grootste vleeseter aller tijden én het dier met de grootste bijtkracht ooit.
De grote haaien pagina verscheen voor het eerst in de Amsterdamse buurtkrant #DWARS 237 in augustus 2023.
