Foto natte koolmees Kristof Borkowski, Flickr CC Lic.
wat doen vogels als het hard regent?
veel vogels houden niet van nat
Over Kletsnat, kleddernat en zeiknat
Hoe erg is nat voor vogels?
Mensen houden er niet van. Veel dieren houden ook niet van nattigheid. Maar hoe zit het met vogels? Hoe vinden zij het om nat te zijn?
Katten haten nattigheid
Waarom eigenlijk? Sommigen denken dat katten niet nat willen worden omdat hun haar dan in de war raakt.
Voor vogels is het wel fijn natuurlijk dat een kat niet van regen houdt. Dan wordt er niet op ze gejaagd.
De kans op andere roofdieren is ook wat kleiner als het keihard regent. Want vossen en honden worden ook niet graag helemaal doornat. Ze koelen dan teveel af en dat is riskant als je geen warm huis hebt waar je snel naar toe kan.
En vogels, houden die van nat?
Over eenden en andere watervogels hoeven we het niet te hebben. Die vinden dat fijn. Ze hebben vetklieren waardoor hun veren waterafstotend zijn.
Als het lang regent stijgt het water en komen er stukken land onder water te staan en zijn er meer kansen op een lekker hapje. Meer insecten die verrast worden, meer zaadjes die boven komen drijven. En dat is fijn.
Zijn vogelveren waterdicht?
Helpt een verenkleed als regenjas?
Waar is mijn paraplu? Foto: Daniela, Flickr CC Lic.
Vogelveren
Vogelveren zijn redelijk waterdicht. Regen raakt de oppervlakte van de veren en rolt er dan af zonder de huid te raken.
In een licht buitje zie je hoe vogels hun veren opzetten om warm te blijven maar als het hard regent trekken ze hun veren strak om zich heen om ze beter waterafstotend te maken.
Als het maar blijft regenen is er een klassieke houding: vogels zitten rechtop met opgetrokken schouders, kop ingetrokken en snavel recht vooruit de regen in. Op die manier sparen ze energie en blijven ze het best warm. Vooral spreeuwen kun je vaak zo zien zitten.
Natte zomer
Maar wat doen vogels als het maar door blijft regenen? Roodborstjes, vinken, mezen, duiven, kraaien?
Dat hangt een beetje van de soort af, en vooral van de grootte. Grote vogels als kraaien en duiven kunnen langer zonder eten dan kleine pietjes. Ze kunnen dus langer schuilen, als het moet dagenlang. Hele kleine vogels kunnen dat niet. Ze moeten eigenlijk de hele dag door eten anders worden ze al snel te zwak.
Roodborstjes zie je ook als het regent op de grond rondscharrelen. De regen brengt lekkere wormen aan de oppervlakte!
Lucy in het vogelhuis, foto Helen Haden, Flickr CC Lic.
Koud en nat
Mussen en vinken en andere zaadeters lijken er ook in te slagen bij harde regen eten te vinden, zaadjes die uit de bomen spoelen of in het gras zichtbaar worden. Maar net zoals iedereen houden ze er niet van om doornat te worden, als je nat bent krijg je het koud en dan loop je snel een ziekte op het lijf(je).
Insecteneters
Insecteneters houden nog het minst van de regen. Ze hebben het dan heel zwaar. Ze hebben weinig vet en krijgen het snel te koud.
Het zijn meestal ranke vogeltjes om snel achter hun prooi aan te kunnen vliegen. Vliegenvangers bijvoorbeeld. Je herkent ze aan hun dunne snaveltjes. Ze hebben maar weinig vet en kunnen niet lang zonder eten.
Als het hard regent koelt het snel af en insecten houden op te vliegen en rond te kruipen. Van de plekjes waar ze hen normaal vangen zijn ze vaak allang weggespoeld.
De insectenetende vogels zie je ten einde raad op de grond naar dode insecten zoeken maar dan is het vaak al te laat en gaan ze het niet overleven.
Roofvogels
Roofvogels lijken in de regen zo ongelukkig als natte katten. Je ziet misschien wel eens een natte buizerd op een tak zitten. Door hun grootte blijven ze relatief lang warm, veel langer dan kleine vogeltjes.
Grote dingen bewaren hun temperatuur beter. Zowel warme als koude dingen. Een grote ijsschots dobbert maandenlang rond in zee. Een ijsblokje uit de koelkast smelt in een paar minuten.
Na een echt hevige regenbui duurt het soms wel een dag voor een roofvogel weer droog genoeg is om goed te kunnen vliegen.
einde verhaal
Kunnen dieren zwemmen?
De meeste dieren kunnen, net als wij, niet zover zwemmen. Er zijn uitzonderingen. IJsberen kunnen wel een paar honderd kilometer zwemmen, als het moet.
De pagina over “Hoe erg is nat’ verscheen voor het eerst in de Amsterdamse buurtkrant #DWARS 197 in december 2017.
