Foto Foto indri de lemur: Skip Russell, CC Licentie
Hoe oud worden dieren?
Weet jij welke dieren heel oud kunnen worden?
Er zijn veel dieren. 9000 soorten vogels. 5000 soorten zoogdieren. Miljoenen soorten insecten. Dus we kunnen het maar over een paar dieren hebben.
Het halfaapje Indri
Woont op madagascar
Halfapen komen alleen nog op het eiland Madagascar voor, in de rest van de wereld zijn ze uitgestorven.
Ook op Madagascar zijn ze allemaal bezig uit te sterven maar dat is weer een ander verhaal. De indri dus. Die kan tachtig jaar oud worden en dat is heel oud voor een dier in het wild.
Meestal worden dieren in dierentuinen ouder dan in het wild omdat ze daar goed verzorgd worden, gezond en veel eten en er komt een dokter als ze iets schelen.
Maar bij de indri is dat niet zo. Het is nog niet gelukt om er één in een dierentuin in leven te houden. Hoe komt dat?
Heel veel groentes!
In het oerwoud eet de indri wel 300 verschillende blaadjes en bloemen en besjes. En in de dierentuin kregen ze hooguit een prakje banaan met mango. Dus die 300 verschillende groentes zijn waarschijnlijk ook de reden dat ze zo oud worden.
Andere soorten halfapen eten vooral bamboe of één of twee soorten blaadjes en worden maar tien of vijftien jaar oud. De halfapen die alleen insecten eten worden maar vijf of zes jaar.
Oh ja. Hoe de indri aan zijn naam komt. De eerste Europeaan die daar het oerwoud in ging, deed dat met een plaatselijke gids. Die gids wees steeds omhoog naar een boomtop en riep (in zijn taal): Indri! Indri!
Eindelijk zag die Europeaan een zwart-wit beest zitten en schreef op: de zwart-witte halfaap heet hier indri. Later bleek dat in de plaatselijke taal “indri” wil zeggen “kijk toch omhoog!” of “omhoogkijken, sufferd!”.
Jullie weten vast wel dat sommige
schildpadden heel oud worden…
Jonathan, de oudst levende schildpad
Foto Jonathan, de schildpad, Xben911, Wikipedia, CC-BY-SA 4.0
Hoe oud is Jonathan?
Sommige schildpadden leven wel bijna tweehonderd jaar. De oudste levende schildpad heet Jonathan en hij vierde in 2022 zijn 190ste verjaardag. Sinds 1882 verblijft Jonathan op Sint-Helena, waar hij werd geschonken aan de toenmalige gouverneur van het Britse overzeese gebied.
Jonathan woont nog steeds in het verblijf van de gouverneur. Toen hij op Sint-Helena aankwam, was hij al volgroeid, wat betekent dat hij destijds minstens vijftig jaar oud was. Daarom wordt zijn geboortejaar geschat op 1832.
In 2022 vierde Jonathan zijn 190e verjaardag. Sinds 2019 wordt hij erkend als het oudste landdier ter wereld en nu is hij ook de oudste schildpad ooit.
andere oude schildpadden
Voor Jonathan was Tu’i Malila de oudste schildpad, een schildpad die bij de koninklijke familie van Tonga leefde tot zijn dood in 1966. Tu’i Malila zou 188 jaar oud zijn geworden.
In 2006 overleed mogelijk een nog oudere reuzenschildpad genaamd Adwaitya, die volgens de verhalen tussen de 250 en 300 jaar oud zou zijn geweest.
Jonathan woont op het terrein van “Plantation”, een Georgiaans herenhuis dat werd gebouwd door de Oost-Indische Compagnie aan het einde van de 18e eeuw. Naast Jonathan delen ook drie andere reuzenschildpadden, David, Emma en Fred, dit prachtige domein.
Foto Jonathan in 1886, Wikipedia Public Domain
Foto Jonathan in 2022, Kevin Gepford CC-BY-SA 4.0
En het oudste dier van de wereld?
Je zult het echt nooit niet raden. en nee, het is niet Jonathan.
De groenlandse haai
Oudste dier
De Groenlandse haai, het oudste dier ter wereld, is werkelijk indrukwekkend. Zijn lengte is wel zes-en-een-halve meter en hij weegt rond de 1000 kilo. Hij behoort dan ook tot een van de grootste haaiensoorten.
Maar hoe oud kunnen ze eigenlijk worden? In 1936 werd er een exemplaar gevangen, en pas in 1952 weer. In die zestien jaar was hij slechts tien centimeter gegroeid.
600 jaar oud
en zwemmen maar
Een fascinerend feit is dat haaien hun hele leven door blijven groeien. Bij een onderzoek bleek een groenlandse haai van vijf meter lang bijna vierhonderd jaar oud te zijn.
Dit betekent dat een haai van zes-en-een-halve meter maar liefst 150 cm langer is. Zo’n groei kost een haai ongeveer tweehonderd jaar.
Stel je eens voor, de grootste groenlandse haai zou dan wel zeshonderd jaar oud kunnen zijn… Zeshonderd…
Groenlandse haai, Hemming1952, Wikipedia, CC-BY-SA 4.0
einde verhaal
Help de groenlandse haai
De Groenlandse haai wordt bedreigd door klimaatverandering en soms komt hij vast te zitten in visnetten. De WWF doet onderzoek naar deze haai. Er zijn nog veel dingen onbekend over het dier. Lees er meer over op hun website.
De grootste haai
De grootste haai ter wereld is nogal een lieverdje. Ze zwemmen heel hun leven met hun mond open zachtjes de wereld rond.
De pagina over het oudste dier verscheen voor het eerst in de Amsterdamse buurtkrant #DWARS 222 in juni 2021.
