Foto van John Turnbull, Flickr CC
De geheime stad diep onder de zee van slimme octopussen.
Octlantis is een natuurlijke octopus-stad voor de kust van Australië, waar opvallend veel octopussen dicht bij elkaar leven. Ze bouwen en hergebruiken holen van schelpen en stenen, verdedigen hun plek en laten verrassend sociaal gedrag zien.
Wetenschappers hebben de stad Octlantis genoemd, naar Atlantis.
Welkom in Octlantis
De “stad” waar octopussen samen bouwen en kibbelen
Wat is Octlantis?
Huisjes van zand en schelpen
Octlantis is een bijzondere plek onder water. Het is wel 18 meter lang en 4 meter breed en ligt bij drie grote rotsen op de zeebodem. Daar wonen heel veel octopussen samen.
Octlantis is geen stad met straten en gebouwen, maar een cluster van holen op de zeebodem waar meerdere octopussen tegelijk wonen. Deze octopussen maken hun huisjes in het zand, of bouwen ze van schelpen die overblijven van dieren die ze hebben opgegeten. Zo stapelen ze de schelpen op en maken er veilige holletjes van.
Daarom kun je zeggen dat deze octopussen eigenlijk echte bouwmeesters zijn! Het lijkt bijna alsof ze een onderwaterdorp aan het bouwen zijn.
Zijn ze sociaal?
maken ze vrienden?
Meestal leven octopussen solitair. Octopussen bij elkaar, dat lijkt misschien gezellig… maar vaak is het juist een drukke boel. Ze stelen elkaars schelpen, veranderen van kleur om elkaar iets duidelijk te maken en smijten met zand alsof het kussens in een kussengevecht zijn.
Soms trekken ze elkaar zelfs uit hun hol – stel je voor dat je buur ineens je voordeur binnenstormt!
Toch heeft dat geduw en getrek ook nut. Als er een indringer verschijnt, staan ze opeens zij aan zij. Dan vliegen de schelpen en zandwolken als een soort onderwater-superteam door de zee.
Daarom is Octlantis een unieke plek om octopusgedrag te bestuderen.
Foto van John Turnbull, Flickr CC
Kun je Octlantis bezoeken?
Wetenschappers gebruiken slimme onderwatercamera’s (sommige zelfs met kunstmatige intelligentie) om de octopussen dag en nacht te filmen. Voor de meeste mensen zijn foto’s en video’s de beste manier om Octlantis te ontdekken.
Ze hopen erachter te komen of de dieren elkaar iets leren, of samen plannen maken. Misschien ontdekken we wel dat octopussen veel socialer en slimmer zijn dan we dachten.
Aliens van de zee
Octopussen zijn al miljoenen jaren op aarde, veel langer dan mensen. Ze hebben drie harten, blauw bloed, en acht armen vol hersencellen.
Sommige wetenschappers noemen ze zelfs “de aliens van de zee”. Niet omdat ze écht van een andere planeet komen, maar omdat ze zo anders zijn dan alle andere dieren.
Hoe dieper je in de oceaan afdaalt hoe meer vreemde dieren je vindt. Sommigen van deze vissen lijken verdacht veel op de aliens die ze in Science Fiction films laten zien. Lees meer in Zijn dieren aliens?
Drukte in onderwaterstad
Met heel veel ruzie
Misschien bouwen ze ooit een hele onderwaterstad…
maar voorlopig lijkt het meer op een drukke buurt waar
iedereen elkaar in de haren – eh, armen – vliegt.
Met zoveel ruzie is het eerder een zee-flat vol burenruzies dan een stad van vrede.
FAQ
Vraag: Wat is Octlantis?
Antwoord: Octlantis is een natuurlijke “octopus-stad” waar meerdere octopussen dicht bij elkaar leven. Ze bouwen en hergebruiken holen, vertonen onderling gedrag zoals elkaar wegjagen en communiceren met kleur- en houdingssignalen.
Vraag: Waar ligt Octlantis?
Antwoord: Octlantis ligt voor de kust van Australië, in ondiep water bij New South Wales. Het is geen echte stad, maar een verzameling holen op de zeebodem waar octopussen samenkomen.
Vraag: Waarom noemen we het een octopus-stad?
Antwoord: Omdat er ongewoon veel holen bij elkaar liggen en de dieren elkaars gedrag beïnvloeden. Je ziet bouwactiviteiten met schelpen en stenen, burenruzietjes en ontmoetingen—meer “stedelijk” gedrag dan je normaal bij solitair levende octopussen verwacht.
Vraag: Zijn octopussen sociaal of juist solitair?
Antwoord: Van nature leven de meeste octopussen solitair, maar in Octlantis komen ze door voedsel, geschikte schuilplaatsen en materiaal samen. Dat levert tijdelijk sociaal gedrag op: van tolerantie en paring tot conflicten om een hol.
Vraag: Hoe bouwen octopussen hun ‘huizen’?
Antwoord: Ze graven of gebruiken bestaande gaten en verstevigen die met schelpen, stenen en soms afval. Zo ontstaat een stevig hol met een “voortuin” van schelpen waar prooiresten zich ophopen—ideaal bouwmateriaal voor nieuwe holen.
Vraag: Kun je Octlantis bezoeken?
Antwoord: Het ligt op zee en is alleen toegankelijk voor ervaren duikers met respect voor de natuur. Voor de meeste bezoekers zijn foto’s en video’s de beste manier om Octlantis te ontdekken, zonder de dieren te storen.
Vraag: Is Octlantis altijd op dezelfde plek?
Antwoord: De locatie is relatief stabiel, maar het “stadsbeeld” verandert. Holen ontstaan en verdwijnen doordat stroming, beschikbaar materiaal en de activiteiten van octopussen zelf continu variëren.
Het einde van het verhaal
Welke dieren lijken op aliens?
In de diepzee leven zoveel soorten vissen, veel van deze vissen kennen we nog niet.
En hoe dieper je in de oceaan afdaalt hoe meer aliens je vindt. Sommigen van deze vissen lijken verdacht veel op de aliens die ze in Science Fiction films laten zien.
Welke dieren lijken op aliens?…
Deze pagina verscheen voor het eerst in de Amsterdamse buurtkrant #DWARS 251 in september 2025
